Pomnik Luizy (Luisen-Denkmal / Luisenstein)

W przedwojennym Gaju Królowej Luizy (niem. Luisenhain), obecnym Parku Chopina nie mogło zabraknąć pomnika, który upamiętniał patronkę tego miejsca. Niewielki kamień z podobizną Luizy Augusty Wilhelminy Amalii Mecklemburg-Strelitz (1776 - 1810), królowej Prus, żony króla Fryderyka Wilhelma III (1770 - 1840) do pierwszych lat powojennych znajdował się w południowej części parku, niedaleko kortów tenisowych. Jego obecna lokalizacja jest nieznana.

Oprócz Gaju i znajdującego się w nim pomnika, imię Królowej Luizy w przedwojennym Dramburgu nosiła jedna z odchodzących od Rynku ulic: Luisenstraße, obecna ulica Sybiraków. Upamiętnienie królowej nie było jednak w naszym mieście rzeczą przypadkową. Pokonując bowiem drogę z Prus Wschodnich do Berlina, 20 grudnia 1809 roku Luiza spędziła noc w nieistniejącej już historycznej rezydencji rodu Goltzów (Goltzengut; inna nazwa tego miejsca to Altes-Seminar, pol. stare seminarium, widoczne na zdjęciu poniżej), znajdującej się przy obecnej ul. Obrońców Westerplatte 49, w miejscu dzisiejszego budynku Przedszkola.

Paul van Niessen (1897, s. 267) przytacza także słowa królowej, która zachwycona wzorem tapet swojej drawskiej sypialni miała powiedzieć: "Unter Rosen habe ich geschlafen und Schmetterlinge haben mich wach geküsst" ("Spałam pod różami, a obudziły mnie pocałunki motyli."). Następnego dnia - 21 grudnia - Luiza ruszyła w dalszą podróż w kierunku Stargardu, aby 23 grudnia dotrzeć do Berlina. Te krótkie drawskie odwiedziny na długo jednak zapadły w pamięci oraz świadomości mieszkańców miasta, zwłaszcza że nieco ponad pół roku po wizycie - 19 lipca 1810 roku - Luiza w wieku 34 lat umiera.

Nieco inaczej powyższe wydarzenia umiejscawia w czasie dr Zechlin (Die ehemals neumarkischen Kreise Schivelbein und Dramburg, historisch, topographisch dargestellt, Baltische Studien, XXXVI, 2, 1886, s. 114), który powołując się na Blankendorfa (Die Königin Luise in Pommern, s. 85) wspomina, że królewska para wracając z Królewca przejeżdża przez Dramburg 20 stycznia 1808 roku. Sami śpią we wspomnianym budynku starego seminarium (Altes Seminar, czy też Goltzengut), natomiast ich dzieci dzień wcześniej zatrzymują się na noc u pani Döberitz, w majątku w Darskowie (niem. Friedrichsdorf). Trudno powiedzieć, która wersja jest bliższa prawdy, ale chyba nieco bardziej wiarygodny wydaje się scenariusz przedstawiony przez Niessena. Ilustrację wjazdu do Berlina 23 grudnia 1809 roku znajdujemy na jednej z 50 rycin przedstawiających najważniejsze sceny dotyczące Luizy z cyklu "Die Königin Luise. In 50 Bildern für Jung und Alt".

Pewną niepotwierdzoną do końca ciekawostką, na którą udało się natrafić we wspomnieniach jednej z byłych mieszkanek Drawska, jest kwestia przechowywania w przedwojennym muzeum w Dramburgu filiżanki, z której rzekomo pić miała królowa podczas swoich krótkich odwiedzin. Poza tą drobną wzmianką nie dysponujemy żadną informacją na temat istnienia tej pamiątki, czy też jej powojennych losów.

Warto zaznaczyć, że Luiza z małżeństwa z królem Fryderykiem Wilhelmem III miała dziewięcioro dzieci, a pomnik jednego z nich - Wilhelma I, króla Prus od 1861 i cesarza niemieckiego od 1871 roku, znajdował się w Dramburgu przy wejściu do Gaju, którego imię nosiła jego matka. 

Lokalizacja pomnika Luizy na przedwojennym planie Luisenhain, dzisiejszego Parku Chopina:

Inne przedstawienia pomnika: