Dramburg - plan miasta sprzed 1945 roku



Legenda:

Ulice, place, pomniki:

a – Markt / Plac Konstytucji (dawn. Plac Stalina)
b – Gr. Mühlenstraße / ul. Piłsudskiego (dawn. ul. Osóbki-Morawskiego, a następnie ul. Świerczewskiego)
c – Falkenburger Straße / ul. Złocieniecka
d – Bahnhofstraße / ul. Dworcowa
e – Elsässer Straße / ul. Stanisława Moniuszki
f – Wuckerseestraße / ul. Jana Sobieskiego
g – Lindenstraße (później: Ehlertstraße i Adolf-Hitler-Straße) / ul. Bolesława Chrobrego
h – Grulichstraße / ul. Obrońców Westerplatte (odcinek południowy; dawn. Obrońców Stalingradu)
i – Jägerstraße / ul. Pocztowa
k – Baumgartener Torstraße / ul. Jasna
l – Jägerstraße / ul. Pocztowa
m – Gr. Wollweberstraße / ul. 11 Pułku Piechoty
n – Steobanplatz / plac przed KP Państwowej Straży Pożarnej
o – Bergstraße / ul. Bednarska
p – Burgstraße / ul. Zamkowa
q – Reitplatz / Plac Bałtycki
s – Sarranziger Torstraße / ul. Grunwaldzka
t – Luisenstraße / ul. Sybiraków (dawn. ul. Mariana Buczka)
u – Kirchenstraße / ul. 4 Marca i ul. Jana Matejki
v – Salzhausstraße / ul. Kilińskiego
w – Gr. Marktstraße / ul. Generała Władysława Sikorskiego (dawn. ul. Roli-Żymierskiego, a następnie ul. Walki Młodych) 
x – Danziger Platz (wcześniej Viehmarkt) / Plac Gdański
y – Labeser Straße / ul. Gdyńska
z – Rosenfelder Weg / ul. Marynarska
aa – Wangeriner Straße / ul. Starogrodzka
bb – Parkstraße (później Seminarstraße) / ul. Seminaryjna
cc – Sportplatz am Luisenhain / Boisko w parku Chopina
dd – Klosterstraße / ul. Obrońców Westerplatte (odcinek północny)
ee – Johannes-Tews-Str. (wcześniej Mühlenwegstraße) / ul. Kujawska
ff – Straßburger Straße / ul. Poznańska
gg – Dalower Weg / ul. Spokojna
hh – Judenfriedhof / Cmentarz żydowski
kk – Kleine Dragestraße / ul. Jagiellońska (odcinek wschodni)
ll – Große Dragestraße / ul. Jagiellońska (odcinek zachodni)
mm – Hohe Torstraße / ul. Cmentarna
nn – Nettelbeckstraße / ul. Ratuszowa
oo – Hoher Ort / ul. Toruńska
pp – Pole użytkowane przez Pomorską Centralę Nasienną
qq – Alter Friedhof / Stary cmentarz
rr – Gr. Sandgrube („Kettenkuhle“) / stara żwirownia, obecnie teren stacji benzynowej „Ki”
ss – Weg nach Neumühl / ul. Księdza Stanisława Staszica
tt – Hainstraße / ul. Gajowa
uu – Reutegasse (Roter Strumpf) / ul. Basztowa
vv – Saarstraße / ul. Śląska
ww – Grabenstraße / ul. Wodna
xx – van-Nießen-Platz / ul. Kupiecka i jej przyległości
yy – Johannes-Höffner-Straße / ul. Królewiecka
zz – Wiesenweg / ul. Łąkowa
a1 – Posener Straße / ul. Gnieźnieńska
a2 – Tennisplätze / Korty tenisowe
d1 – Pomnik poświęcony pamięci poległych w wojnach w 1866 i 1870/71
d2 – Pomnik cesarza Wilhelma I
d3 – Kamień Luizy
d4 – Pomnik Jahna Turnvatera z tablicą poświęconą pamięci poległych w pierwszej wojnie światowej gimnastyków
d5 – Pomnik Juliusa Nossa – założyciela parku
d6 – Pomnik Hermanna Aßmußa

Budynki:

1 – Kościół Mariacki
2 – Dom gminy ewangelickiej
3 – Drugi dom gminy ewangelickiej
4 – Trzeci dom gminy ewangelickiej
5 – Stare Seminarium
6 – Hotel Stadt Dramburg
7 – Sąd
8 – Ratusz
8a – Hotel „Deutsches Haus“
9 – Apteka Pod Lwem
10 – Redakcja gazety „Dramburger Kreiszeitung“
10a – Rolniczy Związek Sprzedaży i Skupu
11 – Hotel nad Drawą („Hotel zur Drage“, inne nazwy to "Westphal's Hotel" i "Draegers Hotel")
12 – Straż Pożarna
13 – Dom Handlowy Schlüter
14 – Herberge zur Heimat / Schronisko
15 – Kościół Baptystów
16 – Kaplica Niemieckiego Kościoła Krajowego
17 – Dom starców (wcześniejszy Dom Pomocy Społecznej)
18 – „Hotel Arndt”
19 – Fabryka mebli Gützlaff’a
19a – Willa Luizy
20 – Szpital miejski
21 – Poczta
22 – Gimnazjum Realne
23 – Szkoła
24 – Siedziba superintendentury
25 – Restauracja i sala balowa Bruno Sauera
26 – Hospital
27 – Rzeźnia miejska
28 – Wojskowy Urząd Werbunkowy (wcześniej Królewska Szkoła Wstępna dla nauczycieli)
29 – Szkoła motorowa, Urząd Katastralny, Kasa Powiatowa (wcześniejsze Seminarium nauczycielskie)
30 – Posiadłość Golzengut
30a – Tartak Schmalz’a
31 – Internat dla pracowników Związku Rolniczego
32 – Pomorska Centrala Nasienna
33 – Browar Nagel’a
34 – Dworzec kolejki wąskotorowej
35 – Tartak Witte’go
35a – Dąb Schillera
36 – Fabryka szczotek Kamrath’a
37 – Strzelnica
38 – Szpital Powiatowy
39 – Przędzalnia wełny „Weiland und Co.” (Bollenberg)
40 – Urząd Finansowy
41 – Powiatowa Kasa Oszczędności
42 – Dawna siedziba Urzędu Kolejowego
43 – Starostwo Powiatowe
43a – Miejski Urząd Zdrowia
44 – Fabryka maszyn Pagel’a
45 – Kino Capitol
46 – Kościół Katolicki
47 – Gazownia Miejska
48 – Dozorca kolejowy
49 – Kasa Chorych
49a – Urząd Pracy
51 – Dworzec kolejowy
52 – Fabryka maszyn Lünse
53 – Zakład nagrobkowy Rattey’a
55 – Kąpielisko miejskie
56 – Friedensburg
57 – Wcześniejsza siedziba Starostwa Powiatowego
58 – Dwie wieże ciśnień
59 – Dworzec towarowy
60 – Przędzalnia wełny cechu sukienników


Komentarze

  1. To cały plan ? Może jest coś więcej na południe...

    OdpowiedzUsuń
  2. Niestety jest to kompletny plan. A co konkretnie interesuje? :)

    OdpowiedzUsuń
  3. Szkoda... A interesują mnie okolice jeziora Okra :)

    OdpowiedzUsuń
  4. W takim razie na początek proponuje zapoznać się z planami: http://igrek.amzp.pl/result.php?cmd=id&god=2460&cat=TK25

    Artykuł o jeziorze Okra i jego okolicach jest w planach. Cierpliwości :)

    OdpowiedzUsuń
  5. Dzięki wielkie z namiary :)
    Czekam na artykuł...

    OdpowiedzUsuń
  6. mapa sprzed 1945 roku, to dość lakoniczne określenie, wiesz może dokładniej z którego roku jest? Bo nie ma tu jeszcze naszego domu, a na mapie z 1942 jest.

    OdpowiedzUsuń
  7. Ten plan narysowano na podstawie niemieckiej mapy topograficznej z 1943 roku. Jest schematyczny i mało czytelny, a brak Waszego domu jest chyba zwykłym niedopatrzeniem, w latach 40. musiał już istnieć.

    OdpowiedzUsuń
  8. interesuje mnie czy był jakiś cmentarz u zbiegu ulic obecnej grunwaldzkiej i toruńskiej

    OdpowiedzUsuń
  9. Owszem, był. Po zaprzestaniu chowania zmarłych na cmentarzu przykościelnym, zorganizowano cmentarz za murami miejskimi - na terenach obecnego placu zabaw Przedszkola nr 4 oraz na terenie parkingu przy Inter Marche. Dopiero w XIX wieku utworzono cmentarz przy wylotówce na Świdwin i Połczyn.

    OdpowiedzUsuń
  10. Dziękuję, Interesuje mnie jeszcze czy są jakieś opracowania na ten temat, gdzie można coś o tym cmentarzu poczytać? Czy zachowały się jakieś stare plany lub zdjęcia ( choć skoro to XIX wiek to pewnie nie)? Kiedy ten cmentarz zlikwidowano? Czy były prowadzone jakieś prace badawcze w tym miejscu?

    OdpowiedzUsuń

Prześlij komentarz

Popularne posty

Popularne artykuły